برنامه نویسی لدر plc
زبان برنامه نویسی PLC
یکی از مزایای بسیار خوب این زبان سرعت اجرای بالای آن بوده که قطعا به دلیل متنی بودن آن میباشد. وضعیت کلیدها (مثلا برای روشن و خاموش شدن) به وسیله شستی تغییر می کند.اول از همه، تمام سوئیچ ها (I2، I3، ….، I7) به جز سوئیچ I1، معمولاً تماسی باز (NO) دارند. مطابق نمودار زیر، سوئیچ ها به صورت I1، I2، I3، I4، I5، I6 و I7 نشان داده می شوند . توصیه میشود اگر به دنبال کار در صنعت هستید یکی از دو سیستم عامل مهم در بازار فعلی را انتخاب کنید. این سیستم عاملها Allen Bradley (Rockwell Automation) و Siemen هستند.
برنامه ای بنویسید که پمپ های 1 و 2 در موقع مقررشان به کار بیافتند و آب از چاه خارج شود. با ویدیوی زیر همراه باشید تا کالیبراسیون PLC از طریق نوشتن برنامه در FB را به خوبی یاد بگیرید. تمامی نرم افزارهای برندهای متفاوت خصوصیاتی مشابه دارند؛ یعنی از همان چند بخش توضیح داده شده در نرم افزار CXprogrammer تشکیل می شوند و نهایتا تعدادی تفاوت ریز وجود دارد. در این مقاله به علت متنوع بودن نوع PLC ها فقط در مورد PLC های زیمنس توضیحاتی ارائه خواهیم داد. صنایع بسته بندی، صنایع چوب، سیستم های سوراخ کاری، سیستم های اعلام خطر و هشدار دهنده، سیستم های استفاده شده درجوش فلزات.
این زبانها به برنامهنویسان این امکان را میدهند که عملیاتهای پیچیدهتر و محاسباتی را به راحتی پیادهسازی کرده و بر اساس نیازهای خاص، برنامه نویسی دقیقتری انجام دهند. به عنوان مثال زبان Ladder Diagrams همواره گزینه خوبی برای اتوماسیون بوده است. دلیل اصلی این امر این است که زبان LD به طور طبیعی پیشرفت فناوری را از منطق رله فیزیکی به منطق دیجیتال دنبال میکند. همین امر باعث شد که مهندسان و تکنسینهای صنعتی از همان ابتدا با تغییرات همراه شوند و به آنها این امکان را داد تا پیگیری و عیبیابی را سریعتر انجام دهند. معماری زبان برنامهنویسی Ladder یا نردبانی، شبیه به ساختار یک مدار فرمان الکتریکی است.
همانطور که قبلاً ذکر شد برنامه ++C با استفاده از ویرایشگر Eclipse IDE نوشته شده و وظیفه ثبت دادههای لاگ مربوط به فعالیتهای موتور را بر عهده دارد. در داخل محیط Eclipse IDE، پوشههای مربوط به پروژه ++C از طریق Project Explorer در دسترس قرار دارند. با باز کردن پوشه MotorStartStop، چندین فایل و زیرپوشه نمایش داده میشود. یکی از بزرگترین تولیدکنندگان PLC در جهان شرکت زیمنس (Siemens) است که چندین سری PLC مختلف را به صنعت ارائه کرده است. این فقط چند مثال از کاربردهای PLC است و در واقع PLC در صنایع مختلف و در تقریباً هر نوع سیستمی که نیاز به کنترل و مانیتورینگ دارد، مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از بلوکهای ساده و کاربردی در پی ال سی، بلوک عملیات ریاضی ساده روی اعداد صحیح میباشد. به عنوان مثال دو ورودی با فرمت integer را دریافت کرده و حاصل جمع آنها را در خروجی به ما میدهد. بیشتر فرآیندهای الکتروشیمیایی، با استفاده از رایانههای دیجیتالی که به عنوان کنترلکننده شناخته میشوند، خودکارسازی شدهاند. نرمافزارهای برنامهنویسی پی ال سی (PLC)، همچنان به عنوان پرکاربردترین فناوری در جهان اتوماسیون، شناخته میشود. زبانهای برنامه نویسی متنی در PLCها بهصورت متنی و خط به خط دستورالعملها را برای کنترل فرآیندها تعریف میکنند.
همچنین شرکت زیمنس در چند سال اخیر از نرم افزار تیا پورتال (Tia portal) نیز رونمایی کرده است کهدارای قابلیت های منحصر به فردی می باشد و برای پروژه های سطح بالا کاربرد دارد. از آنجا که PLCها عمدتاً برای جایگزینی رلهها طراحی شده بودند، بسیاری از روشهای برنامه نویسی اولیه بر اساس الگوهای منطقی رایج در آن زمان شکل گرفته بود. برنامهنویسان مجبور بودند کدهای پیچیدهای را به صورت دستی و با استفاده از ابزارهای ساده وارد کنند که فرآیندی زمانبر و دشوار بود. هنگامی که از این زبان برنامهنویسی PLC استفاده میکنید، از کدهای mnemonic (کاراکتری) مانند LD (Load) ،AND ،OR و غیره استفاده خواهید کرد. این زبان حاوی دستورالعملهایی است که شامل هر دستور در هر سطر جدید با هر قسمت ثبت نظری است که میخواهید در انتهای هر خط یادداشت کنید.
بسته به اندازه سیستم شما، FBD ممکن است انتخاب مناسبی باشد یا نباشد. اگر سیستم شما به برنامهریزی کنترل حرکت زیادی و کارهای تکراری نیاز دارد، FBD میتواند بهترین انتخاب باشد. اگر درک اولیهای از منطق دیجیتال و عبارات شرطی دارید، یادگیری Ladder Logic برای شما بسیار آسان خواهد بود. برای سیستمهای پیچیدهتر، تفسیر LD میتواند چالشبرانگیز باشد اما ابزارهای اشکالزدایی آنلاین، ردیابی خطاها و تصحیح مشکلات را آسان میکنند. فراز زیمنس با دفتر مرکزی خود در منطقه لالهزار، که بهعنوان مرکز تخصصی فروش تجهیزات صنعتی در ایران شناخته میشود، فعالیت میکند. این موقعیت استراتژیک امکان دسترسی سریع و آسان مشتریان به محصولات و خدمات این شرکت را فراهم میآورد.
امروز مقاله خود را که در آن در مورد نحوه برنامه نویسی به روش نمودار نردبانی در PLC به تفصیل توضیح داده شده است، به اشتراک می گذارم. اکنون میخواهیم پنجمین و آخرین زبان برنامهنویسی PLC را که به نام لیست دستورالعمل است به شما نشان دهیم. عیب اصلی این زبان این است که بعضی از دستورالعملها در آن موجود نیست، که میتواند برنامهنویسی را دشوار کند. علاوه بر در دسترس بودن رایانههای شخصی با هزینه نسبتاً کم و نرمافزار برنامهنویسی PLC که برای رایانههای شخصی نوشته شده است، پیشرفت چشمگیر دیگری نیز در دهه 1980 اتفاق افتاد. با پیشرفت در زمینه علم و فناوری؛ تکنیکهای سختافزاری و همچنین نرمافزاری (برنامهنویسی) نیز برای پاسخگویی به نیازهای بازار پیشرفته شدهاند.
طبق استاندارد IEC61131 زبانهای برنامه نویسی plc در پنج دسته قرار میگیرند. در اینجا نگاه عمیقتری به این زبانهای برنامه نویسی محبوب PLC میاندازیم و به طور جداگانه آنها را توضیح میدهیم. این زبان به صورت گرافیکی پیادهسازی شده و برنامهنویسی در آن به صورت قرار گرفتن یک سری بلوک کنار هم انجام میشود که بلوکها توسط خطوط قابل اتصال بهم وصل میشوند. اکثر برنامهنویسهای پی ال سی این زبان را به لدر ترجیح میدهند. این نرمافزار برای برنامهنویسی و مدیریت PLCهای سری S7-300 و S7-400 زیمنس طراحی شده است.
با LD، شما با ترکیب نمادها (زبان گرافیکی) برای انجام اقدامات خاصی برنامهریزی میکنید. LD یکی از محبوبترین نوع زبانهای برنامه نویسی PLC است زیرا به عنوان زبان تصویری، شناخته شده است که با داشتن ابزارهای اشکال زدایی مناسب و نمایش خوب برای منطق گسسته، میتوان آن را فراگرفت. در حال حاضر زبان برنامه نویسی لدر LADDER به عنوان مناسب ترین زبان برنامه نویسی PLC شناخته شده است . به دلیل پیچیدگی سیستمهای PLC، ممکن است مسیر یادگیری برای بسیاری از کسانی که وارد این حوزه میشوند، مشخص نباشد. به منظور وجود پیچیدگی برای یادگیری سختافزار و نرمافزار، چالشهایی بوجود میآید که بسیاری را به اجتناب از یادگیری سیستمهای کنترل هدایت میکند.
بحث خود با توصیف یک برنامه لدر که برای کنترل یک موتور نوشته شده است، ادامه میدهیم. بدین منظور از Eclipse IDE برای ایجاد پروژه ++C و از Phoenix Technology PLCnext Engineer برای ایجاد برنامه LD استفاده خواهد شد. توجه داشته باشید که PLCnext Engineer برای اجرای هر دو برنامه LD و ++C مورد استفاده قرار میگیرد. مقایسهگرها در زبان لدر برای مقایسه «مساوی»، «نامساوی»، «بزرگتر» و «کوچکتر» به کار میروند. در ادامه به بررسی شیوه مقایسه دو داده از حافظه PLC می پردازیم و با ذکر یک مثال این مبحث را کاملا توضیح می دهیم.
سنسورهای دما دیتا را به PLC میدهند و دادههای دریافتی توسط مقایسهگر با مقدار مطلوب مقایسه شده و بر اساس این مقایسه فن یا هیتر فعال یا غیرفعال میشود. برای اجرای محاسبات ریاضی در PLC به عملگرهای محاسباتی نیاز داریم. تعدادی از بلوکهای ریاضی زبان لدر در PLC زیمنس را در ادامه معرفی میکنیم. برای سیستمها و سختافزارهای جدیدتر زیمنس طراحی شده و به روزرسانیهای مداومی برای آن ارائه میشود. همچنین علاوه بر زبانهای LAD، STL و FBD، از زبانهای SCL و GRAPH هم پشتیبانی میکند. نمودار نردبانی (LD) دارای ساختار منطقی ساده ای است و نسبت به کنترلرهای مدار الکترونیکی قابل اعتمادتر است.
باید توجه داشت رسم علامت کنتاکت در برنامه ها به معنای وجود کنتاکت در داخل رلۀ PLR نیست؛ همین طور رسم خطوطی برای اتصال عملگرها و یا ورودی و خروجی ها به معنای مسیری برای عبور جریان نیست. این PLC از سال 2016 به مرور زمان از رده تولید خارج شده است و از نوع کاربرد اتوماسیون صنعتی زیمنس می باشد که در رده های مختلف کاری قرار دارد، از جمله S7–216، S7–214 و S7–212. رلۀ قابل برنامه ریزی یا PLC ها در بعضی از تابلوهای برق مثل کنترل موتورخانۀ ساختمان ها، دستگاه های دارای دو یا چند موتورالكتریكی، کارگاه های کوچک صنعتی و نظایر آن نیز مشاهده می شود. حتی می توان با استفاده از رلۀ قابل برنامه ریزی، عوامل فیزیکی مثل فشار، دما و نظایر آن را كنترل نمود؛ این نوع كنترل در تأسیسات الكتریكی كاربرد فراوان دارد. زبان لدر برای کاربردهایی کنترلی و توالی به شکل باینری بسیار مفید است و از آنجایی که به شکل موازی پیاده سازی میگردد عیب یابی آن نیز ساده میباشد.
لوگو کوچکترین PLC زیمنس از خانوادۀ اتوماسیون صنعتی زیمنس می باشد که در صنایع کوچک و ساختمان کاربرد زیادی دارد. در این مینی پی ال سی به تعداد 24 ورودی و 16 خروجی می توان استفاده کرد که در سری 8 قابلیت اترنت به آن اضافه شده است که با توجه به تکنولوژی این محصول زیمنس قابلیت شبکه شدن با 9 لوگو دیگر را دارد. از دیگر قابلیت ها می توان به صفحه نمایش 3 رنگ اشاره کرد که با توجه به عملکرد های متفاوت تغییر رنگ می دهد. زبان FBD یک زبان گرافیکی بوده که قابلیت برنامه ریزی برای کنترل کنندههای منطقی یا گیتهای منطقی را دارد. زبان FBD مانند لدر میتواند عملکرد بین متغیرهای ورودی و متغیرهای خروجی را توصیف نماید. در زبان برنامه نویسی FBD متغیرهای ورودی و متغیرهای خروجی توسط خطوط اتصال به بلوک ها متصل میشوند.
سیستم های مخلوط کننده، دستگاه های ترکیب کنندۀ مواد با نسبت های مختلف. با برداشتن درپوش آن می توان مموری کارت را به دستگاه اضاف کرد و حتی برنامه را از طریق مموری کارت به دستگاه وارد کرد. یک سر کابل ارتباطی RS232 یا USB را به رله و سمت دیگر را به کامپیوتر اتصال داد. در نمونه های جدید از كابل شبكهLAN RG45 برای ارتباط با رله استفاده می شود. لطفا در این بخش تنها نظر خود را در رابطه با موضوع فوق ارسال بفرمایید.
و البته دوره رایگان برنامه نویسی PLC برای شما تدارک دیدهایم که دانش اولیه را به خوبی به شما منتقل میکند. مدارشکن را با استانداردهای ایمنی سیمکشی کنید و از عدم اتصال کوتاه اطمینان حاصل کنید. PLC را بر اساس نقشه سیمکشی برقرسانی کنید و عملکرد صحیح آن را بررسی کنید. ماژولهای ورودی/خروجی وظیفه ارتباط PLC با دنیای خارجی را بر عهده دارند. ماژولهای ورودی دادههایی مانند وضعیت سنسورها و کلیدها را دریافت میکنند، و ماژولهای خروجی فرمانهایی برای کنترل عملگرها مانند موتورها یا رلهها ارسال میکنند.
این یک نسخه مقاوم از S است که برای کار در محیط های خشن با دما، رطوبت و لرزش شدید طراحی شده است. در هر دو PLC ، آدرس های تابع برای ورودی، خروجی و حافظه یکسان است. نمودار نشان داده شده در بالا، برنامه ای با n نتوورک را نمایش می دهد. در نمودار نردبان، خطوط افقی به نام Rung و یا Network و یا همان پله ها شناخته می شوند . شما می توانید به تعداد مورد نیاز از این نتورک ها در برنامه خود استفاده کنیم .
در این مقاله، می خواهیم پی ال سی زیمنس را با برندهای معتبر دیگر در بازار مقایسه کنیم و نقاط قوت و ضعف آن را بررسی کنیم. این زبان برنامه نویسی plc شامل کدهای بسیاری است که در هر خط یک دستور وجود دارد. خواندن فهرست دستورالعمل بسیار ساده است زیرا هر خط به صورت متوالی اجرا میشود. در حال حاضر یکی از مهارتهای پر درآمد و بهروز دنیا، برنامه نویسی plc است که میتواند تمام عملکرد ماشین را تعریف کند. Plc مخفف واژه programmable logic controller یا همان کنترلگر منطقی برنامه پذیر بوده که به عنوان مغز اکثر تجهیزات صنعتی خودکار و نیمه خودکار عمل میکند.
در واقع، خروجیهای مجازی، رلههایی فرضی هستند که به هیچ خروجی واقعی متصل نیستند ولی بوبین و کنتاکت دارند. تعداد مجاز استفاده از این خروجیها، در هر نوع PLC متفاوت است و به کارخانه سازنده و ورژن آن بستگی دارد. در ادامه با ارائه دو مثال ساده سعی خواهیم کرد با چگونگی استفاده از این المانها در برنامه نویسی PLC آشنا شویم. A و B مانند دو کلید باز هستند که به صورت موازی با هم بسته شدهاند. تصویر زیر، شماتیک کامل هر چهار حالت ممکن را برای عملگر OR نشان میدهد.
خروجی ها را با حرف Q و یک شماره، مانند Q1 و Q2 و Q3 و … در محل ترمینال های خروجی نشان می دهند. خروجی های رله های قابل برنامه ریزی در دو نوع رله ای و ترانزیستوری ساخته می شود این موضوع نوع سیم کشی آنها در خروجی را تحت تأثیر قرار می دهد. پس از برقراری تماس و بسته شدن تیغه های آن ها، برق به طور مداوم در مدار جریان می یابد. سیستمهای PLC برای تولیدکنندگان، ماشینآلات و زیرساختهای کوچکتر در نظر گرفته شده است. آنها با هزینه کمتری تهیه میشوند و در نتیجه در مقیاسی برای یک شرکت تولیدیِ دارای چندین تاسیسات، ایدهآل نیستند. برنامهنویسان PLC اغلب فراموش میکنند که هدف سیستمهای کنترل حمایت از تجارت است.
برای یادگیری عملی و حرفهای برنامهنویسی، طراحی، عیبیابی سیستمهای اتوماسیون مبتنی بر زیمنس میتوانید در دوره اتوماسیون زیمنس ماهر ثبتنام کنید. Simatic S یک PLC با کارایی بالا است که برای کاربردهای متوسط تا بزرگ طراحی شده است. عملکردهای پیشرفته ای مانند کنترل حرکت، ایمنی و امنیت را ارائه می دهد که آن را برای کارهای پیچیده اتوماسیون مناسب می کند. هر یک از این زبان ها مزایا و محدودیت های خود را دارند و استفاده از یک زبان برنامه نویسی خاص به وابستگی به نوع و ماهیت پروژه و همچنین تجربه و ترجیحات برنامه نویسان و مهندسان مربوطه دارد. یکی از ساده ترین و بهترین زبان های برنامه نویسی PLC زبان لدر یا نردبانی می باشد .
بنابراین در هنگام کار بر روی هر پروژه ای، بیشترین وقت خود را بر روی فهمیدن مسئله بگذارید. مطابق با فیلم آموزشی محل قرار گیری ساعت و دقیقه در دو جای مختلف از حافظه A 354 قرار دارند. توصیه ای که داریم این است که حتما این پروژه را ابتدا خودتان بزنید و سپس به سراغ مطالعه راه حل و جواب آن بروید. البته برای هر روز در زمان های متفاوتی زنگ زده می شد؛ اما این برنامه برای هر هفته یکسان بود. حتما به وفور برایتان پیش آمده که بخواهید در ساعات مشخصی از هر روز، کاری را انجام دهید.
دومین زبان محبوب برنامه نویسی plc ، نمودار بلوک تابع (FBD) نام دارد. در Function Block Diagram، بلوکهای برنامه برای ساخت یک برنامه به یکدیگر متصل میشوند. زبان نردبانی یکی از زبانهای محبوب در برنامه نویسی PLC محسوب میشود. همانطور که در آموزش PLC - به زبان ساده گفتیم، این زبان شباهت زیادی به مدارهای رلهای دارد. در نتیجه، یادگیری آن برای کسانی که با مدارهای رلهای سر و کار داشتهاند، بسیار ساده است. به همین دلیل زبان نردبانی به عنوان اولین زبان در یادگیری PLC به علاقمندان توصیه میشود.
Plc اطلاعات ورودی را با استفاده از سنسورها دریافت و در حافظه ذخیره میکند. این اطلاعات با توجه به فرمانهای موجود در حافظه پردازش میشوند و خروجی ها به طریقی مناسب ایجاد میشوند. هر برنامه plc زبان برنامه نویسی خاص خودش را دارد که بین کاربر و سخت افزار plc ارتباط برقرار میکند. با زدن کلید شستی I1I_1I1 برق در مسیر شماره 1 جریان پیدا میکند. با برقدار شدن خروجی کمکی Q1Q_1Q1، تیغههای متناظر آن تغییر وضعیت میدهند. یعنی تیغههای باز q1q_1q1 بسته و تیغههای بسته q1q_1q1 باز میشوند.
این مدل PLC دارای قیمت مناسب، سرعت پردازش بالا، سازگار بودن با انواع شبکه های صنعتی و ساختاری مناسب می باشد و برای کاربرد های کوچک مناسب است. PLC مخفف عبارت Programmable Logic Controller می باشد، که به معنای کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی است. عناصر اساسی زبان برنامه نویسی FBD شناسایی کلمات کلیدی، انواع داده ها و متغیرها هستند. FBD نیز این امکان را به شما میدهد تا جریان سیگنال بین پردازش گرها در برنامه نوشته شده را مشاهده نمایید. پی ال سی های زیمنس و اشنایدر هر دو برندهای معتبر در صنعت اتوماسیون هستند که هر کدام ویژگی ها و قابلیت های خاص خود را دارند. نمونهای از این فرآیندها، شامل کنترل خودکار ماشینآلاتی است که روی وسایل روشنایی و تفریحی، خطوط مونتاژ کارخانه و بسیاری دستگاه دیگر نصب شده است.
در این مرحله، باید با اکثر دستورالعملهای دنیای برنامهنویسی PLC کار کنید؛ برنامههای پیشرفته مانند کنترل فرآیند، اتوماسیونِ نیروگاه و توسعه کامل ماشین آلات در این مرحله بسیار کارآمد میباشند. عملکرد این بلوکها به این گونه است که به عنوان مثال فرمت Integer را در ورودی دریافت کرده و آن را double Integer تبدیل میکند. در پست مخصوص این قسمت نحوه تبدیل تمام این بلوکها توضیح داده شده و همچنین نحوه flag دهی آنها هم نیز به شکل کامل مورد بررسی قرار گرفته است. فرصت یادگیری برنامه نویسی PLC بسیاری از افراد را به سمت مشاغل پردرآمد، محیطهای کاری امن و رشد عالیِ شغلی سوق داده است. باید ببینید که چگونه مهارت برنامهنویسی PLC ممکن است بر شغل، حقوق و پیشرفت شما تأثیر بگذارد.
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت فنی مهندسی فراروپایا می باشد. در صورت نیاز می توانید به صورت رایگان با آموزشگاه فنی و حرفه ای PLC ویراد تماس بگیرید و با اساتید این مجموعه مشاوره کنید . ذخیره نام، ایمیل و سایت توسط مرورگر برای ارسال دیدگاه در زمانی دیگر. علاوه بر این، توصیه میشود که با سختافزارهای خارجی مانند درایوهای فرکانس متغیر (VFD)، Servo Motion (در پلتفرم Kinetix)، مدارهای ایمنی و سایر موارد آشنا شوید.
یادگیری برنامه نویسی این تجهیزات کاربردی در خطوط تولید و صنایع مختلف، این روزها بسیار مهم و اساسی است. S7 Simatic – 200 توانایی ارتباط با PLC های دیگر و ماشین آلات را از طریق شبکه دارد هم چنین برنامه نویسی با زبان های STL ،FBD ،LAD و زبان های استاندارد IEC1131 از خصوصیات این نوع PLC می باشد. ارتباط این PLC با کامپیوتر از طریق کابل PPI که دارای ارتباط نقطه به نقطه با نرخ سرعت 5/187 کیلو بیت در ثانیه می باشد. هم چنین از این رله می توان در سیستم های حفاظتی و ساختمان های هوشمند به عنوان یک كنترل کننده در کنار سایر قطعات هوشمند استفاده كرد و این سیستم ها را توسعه داد. بلکه درکنار آن آموزش HMI، PID، درایو، سرو، انکودر، شبکههای صنعتی و دهها مورد دیگر نیز خواهد بود. همیشه درک نحوه برنامه نویسی در رایانه ها با کمک مثال بسیار ساده تر از یادگیری تنها به صورت تئوری است.
اولین پی ال سی در اواخر دهه 1960 معرفی شد (تاریخچه plc را بخوانید). این کمپانی مجموعه کنترلرهای معروفی را ارائه میدهد که اتوماسیون را برای کاربردهای مختلف آماده میکند. سیمکشی نادرست هرکدام میتواند باعث خرابی شدید شود و به PLC آسیب برساند. پس از شناسایی ورودیها و خروجیها، PLC را به یک سیستم ریل DIN استاندارد صنعتی متصل کنید. در تصویر زیر، نقشهای برای یک سیستم ابتدایی و عمومی سری Allen Bradley Micrologix 11XX ارائه شده است.
این مراحل از شناخت نیازها و طراحی ورودیها و خروجیها شروع شده و تا شبیهسازی و اجرای نهایی ادامه دارد. اکنون برای بار دوم و به منظور توقف (یا بسته شدن درِ اتوبوس) کلید شستی را فشار میدهیم. این بار، برق از مسیر شماره ۳ عبور میکند و به خروجی کمکی Q2Q_2Q2 میرسد. با برقدار شدن Q2Q_2Q2، تیغههای متناظر آن تغییر وضعیت میدهند. در نتیجه، تیغه بسته q2q_2q2 باز شده و مسیر شماره ۶ را باز میکند. با قطع جریان برق در مسیر شماره 6، برق به خروجی Q3Q_3Q3 نمیرسد.
برنامه نویسی با گوشی